Zwangerschap is een waar avontuur vol verrassingen. Een daarvan is urineverlies, vaak over het hoofd gezien maar zeer gebruikelijk. Het treft ongeveer 1 op de 2 zwangere vrouwen, kan in verschillende stadia van de zwangerschap voorkomen en kan door verschillende mechanismen worden verklaard. Hoewel het in de meeste gevallen onschadelijk is, kan het de kwaliteit van leven beïnvloeden en verdient het meer inzicht in de behandeling.
Wat is urineverlies?
Urine-incontinentie treedt op wanneer urine onvrijwillig uit de blaas lekt. Er zijn verschillende vormen, maar de meest voorkomende vorm tijdens de zwangerschap is stressincontinentie. Het treedt op bij niezen, lachen, inspanning of zelfs gewoon bij het opstaan uit een stoel.
Waarom komt urineverlies vaak voor tijdens de zwangerschap?
Er zijn verschillende factoren die dit fenomeen verklaren:
- Druk van de baarmoeder op de blaas: Naarmate de baby groeit, worden de omliggende organen, waaronder de blaas, samengedrukt, waardoor er minder ruimte is om te vullen.
- Bekkenbodemontspanning: Onder invloed van zwangerschapshormonen (met name relaxine en progesteron) ontspannen spieren en banden zich om het lichaam voor te bereiden op de bevalling. Dit verzwakt soms het perineum, dat een belangrijke rol speelt bij het in stand houden van de continentie.
- Groter bloed- en urinevolume: Tijdens de zwangerschap produceert het lichaam meer urine, waardoor de frequentie van aandrang toeneemt en de kans op kleine lekkages groter is.
- Gewicht van de baby: Hoe groter de baby of hoe verder de zwangerschap gevorderd is (vooral in het derde trimester), hoe groter de druk op de blaas.
Op welk moment tijdens de zwangerschap kun je last hebben van urineverlies?
Lekkages kunnen optreden:
- Vanaf het eerste trimester, vooral als de perineale spieren al kwetsbaar zijn of bij meerlingzwangerschappen.
- Vaker in het tweede en derde trimester, bij toenemend baarmoedervolume.
- Na een bevalling, omdat het perineum nog zwakker kan zijn, vooral bij een scheur, knip of tangverlossing.
Wat te doen bij urineverlies tijdens de zwangerschap?
1. Praat er zonder schaamte over
Urine-incontinentie is normaal, komt vaak voor en is in de meeste gevallen tijdelijk. Aarzel niet om er met uw verloskundige of arts over te praten voor het juiste advies.
2. Versterk je perineum
Kegeloefeningen (willekeurige samentrekkingen van het perineum) kunnen dagelijks worden gedaan om dit gebied te verstevigen. Sommige verloskundigen bieden ook sessies aan om het perineum voor te bereiden.
3. Goede gewoontes aannemen
- Ga regelmatig naar het toilet, maar houd het niet op.
- Vermijd dranken die de blaas kunnen irriteren, zoals koffie en frisdrank.
- Drink voldoende (vooral water), maar verdeel uw inname over de dag.
4. Gebruik passende bescherming
Er bestaan discrete beschermingsmiddelen die speciaal ontworpen zijn voor kleine urinelekken, niet te verwarren met klassiek maandverband.
En na de bevalling?
De meeste urineverlies verdwijnt vanzelf binnen enkele weken of maanden na de geboorte, vooral als de bekkenbodemrevalidatie goed wordt gevolgd. In Frankrijk worden 10 sessies over het algemeen vergoed door de zorgverzekering. Als de klachten aanhouden, kan een consult bij een uroloog of gespecialiseerde fysiotherapeut nuttig zijn.
Urineverlies tijdens de zwangerschap is gênant, maar het is gebruikelijk, normaal en meestal tijdelijk. Je ervan bewust zijn, erover praten en de juiste gewoonten aanleren, kan je helpen deze periode beter te doorstaan en complicaties na de bevalling te voorkomen. Het perineum is een waardevolle bondgenoot tijdens de zwangerschap: als je het beter kent, kun je je beter voorbereiden op wat komen gaat.